|
|
Praga
Praga jest usytuowana w centrum Czech i od początku dziejów stanowi ich główny ośrodek gospodarczy. Miasto rozciąga się po obu stronach rzeki Wełtawy. Okres jego rozkwitu przypada na czasy panowania Karola IV. Można tu odnaleźć liczne zabytki pochodzące z gotyku i baroku, dlatego też stolica Czech nazywana jest często "Złotą Pragą" lub "Miastem o stu wieżach".
Atrakcje turystyczne Pragi
Hradczany
Zamek usytuowany jest na wschodnim brzegu Wełtawy. Od zamku, czyli hradu, wzgórze i przyległa dzielnica posiada swoją nazwę. Pierwszy drewniano-ziemny gród istniał już w IX wieku. Z czasem na tym miejscu powstał zamek, który stał się rezydencją dynastii Przemyślidów.
Obiekt był kilkakrotnie przebudowywany. Karol IV z dynastii Luksemburgów sprowadził mistrza Mateusza z Arras, któremu zlecił wzniesienie nowej katedry Św. Wita i siedziby monarszej. Wspomniany władca ufundował również Uniwersytet Praski w 1348 roku, który jest najstarszym uniwersytetem w centralnej Europie.
Dzieło przebudowy kontynuowali inni władcy m.in. Władysław Jagielończyk i Władysław Rex-Bene. Za panowania tego drugiego powstała ogromna tronowa Sala Władysławowska, która jest uważana za perłę późnego gotyku w środkowej Europie. Za panowania Habsburgów zamek przeżywał ostatni okres świetności. Był wtedy siedzibą dworu cesarskiego oraz ważnym ośrodkiem nauki i sztuki.
W połowie XVIII wieku na polecenie cesarzowej Marii Teresy Hradczany przebudowano w stylu późnego baroku austriackiego. Po odzyskaniu niepodległości (1918) w pałacu mieli swoją siedzibę prezydenci Czechosłowacji, a od 1993 roku Czech.
Katedra św. Wita
Budowla znajduje się na zamku Hradczany. Na początku X wieku w miejscu obecnej katedry znajdowała się rotunda Św. Wita. Za panowania Karola IV w 1344 roku rozpoczęto budowę światyni. Pracami kierował francuski architekt Mateusz z Arras, a po jego śmierci, kontynuował je Peter Parler. Budowla została ostatecznie ukończona przez zespół architektów na przestrzeni XIX i XX wieku.
Wejście do katedry prowadzi przez tzw. Złotą Bramą, której portal zwieńczony jest mozaiką przedstawiającą Sąd Ostateczny. Pośrodku malowidła widnieje postać Chrystusa, pod nim klęczące postacie patronów czeskich, a jeszcze niżej, po obu stronach, postacie Karola IV i jego żony Elżbiety Pomorskiej. Mozaika powstała w latach 1370-1371, według projektu mistrzów włoskich, z drobnych kawałków kwarcu i szkła w 33 odcieniach.
Wieża katedralna (96,5 m) nakryta jest renesansowym hełmem. W niej znajdują się 4 dzwony, z których jeden - dzwon Zygmunt, odlany w 1549 roku, jest największym w Czechach.
We wnętrzu budowli znajduje się wiele cennych dzieł sztuki, m.in. gotyckie nagrobki królów czeskich, rzeźby Piotra Parlera, barokowy nagrobek św. Jana Nepomucena czy nagrobek "Dobrego Króla" Wacława, jak również relikwie św. Wacława.
Złota Uliczka
Ta wąska uliczka powstała między romańskim i późnogotyckim obwarowaniem północnej części zamku. Pod koniec XVI wieku, za panowania Rudolfa II, do zamkowych murów dobudowano małe domki, w których mieszkali strzelcy zamkowi. Wiek później stały się one siedzibą miejscowych złotników i od nich wywodzi się nazwa uliczki. Zbiegiem lat jak traciła na znaczeniu profesja złotnicza, domki stały się miejscem zamieszkania różnych rzemieślników, urzędników, kapelmistrzów, a w latach późniejszych także praskiej biedoty.
Według legendy za czasów Rudolfa II, na Złotej Uliczce zamieszkiwali alchemicy szukający "kamienia filozoficznego" dla wspomnianego władcy. Natomiast wiele lat później mieli na niej swoje siedziby słynni pisarze i artyści, m.in. laureat Nagrody Nobla, Jaroslav Seifert oraz Franz Kafka, który rezydował w domu pod nr 22.
W połowie XX wieku wysiedlono dotychczasowych mieszkańców praskiej ulicy, aby budynkom przywrócić dawny wygląd. Obecnie znajdują się w tych osobliwych domkach oryginalne sklepiki z czeskim szkłem i pamiątkami, księgarnie i galerie.
Wieża Prochowa
Wieże wybudował w 1496 roku Benedykt Rejt, architekt króla Władysława II. W 1541 roku budowla ta spłonęła, ale została odbudowana i służyła jako dom i warsztat ludwisarza Tomasa Jarosa. Jego autorstwa jest m.in. największy praski dzwon, znajdujący się w Katedrze św. Wita.
W okresie rządów Rudolfa II obiekt był pracownią alchemików. Przez wiele lat wieża służyła również jako magazyn prochu, aż do 1754 roku, kiedy przekształcono ją na mieszkania dla kościelnych Katedry św. Wita.
W połowie XX wieku w wieży urządzono muzeum, w którym znajdują się ekspozycje: jedna związana z ludwisarzem Jarosem, a druga z eksperymentami alchemików prowadzonymi za czasów Rudolfa II.
Bazylika św. Jerzego
Budowla powstała w latach 915-921 i jest najlepiej zachowanym obiektem sztuki romańskiej w Pradze. Z inicjatywy Mlady, siostry Bolesława II, w 973 roku przy kościele dobudowano klasztor. Jej zasługą jest również rozbudowa i przekształcenie romańskiej rotundy w trójnawową bazylikę.
Na początku XIII wieku powstała późnoromańska kaplica św. Ludmiły przylegająca do południowej wieży. Portal usytuowany po południowej stronie bazyliki zdobi relief przedstawiającym scenę walki św. Jerzego ze smokiem.
Współczesny wygląd świątynia nadali: Francesco Caratti (w 1671 roku) i Frantiśek Maximilian Kańka (w latach 1718-1722). Na fasadzie utrzymanej w kolorze ceglastoczerwonym umieszczone są figury księcia Wratysława i wspomnianej wcześniej Mlady.
We wnętrzu świątyni pochowana jest św. Ludmiła, wdowa po księciu Borzywoju, który władał Czechami w IX stuleciu. Ponadto w bazylice znajdują się nagrobki Bratysława i Bolesława II z rodu Przemyślidów.
Kościół św. Mikołaja na Malej Stranie
Kościół usytuowany jest na placu Malostrańskim. Prace budowlane trwały w latach 1703-1752, a nad ich przebiegiem czuwali dwaj architekci: Christoph Dientzenhofer, a następnie jego syn Kilian Ignaz. Jednak żaden z nich nie doczekał końca budowy.
Kościół reprezentuje późny barok. Dekoracje wewnątrz świątyni, rzeźby, freski i malowidła, zostały wykonane przez czołowych artystów tej epoki.
Gruntowne prace restauratorskie trwające od połowy XX wieku pozwoliły na zahamowanie zniszczeń powstałych na przestrzeni 200 lat i przywrócenie dawnego wyglądu budowli.
Most Karola
Most łączy dzielnice Małej Strany i Starego Miasta. Początkowo nazywano go Kamiennym lub Praskim Mostem. Współczesna nazwa przyjęła się mniej więcej od 1870 roku. Budowla ma 514 metrów długości i 10 metrów szerokości.
Budowę mostu rozpoczęto w 1357 roku z polecenia Karola IV w miejscu dawnego mosty Judyty pochodzącego z XII wieku. Architektem został Peter Parler. Podobno dla wzmocnienia konstrukcji do zaprawy dodawano białka jajek.
Pierwotnie most był ozdobiony tylko prostym krzyżem. Dopiero w okresie baroku pojawiły się na nim posągi 30 świętych. Na jednej z balustrad, w miejscu gdzie podobno wrzucono św. Nepomucena na rozkaz króla Wacława IV do Wełtawy, znajduje się tablica pamiątkowa jemu poświęcona.
W XIV wieku w celach przede wszystkim obronnych wybudowano od strony Starego Miasta Staromiejską Wieżę Mostową. Na niej widnieją rzeźby cesarza Karola IV, jego syna Wacława IV oraz św. Wita, św. Wojciecha i św. Zygmunta. Po zachodniej stronie mostu znajdują się dwie wieże. Niższa powstała jeszcze za czasów pierwszego mostu w XII wieku, wyższą zbudowano dopiero w XV stuleciu.
Most jest otwarty tylko dla ruchu pieszego. Można znaleźć na nim pełno straganów z pamiątkami i wyrobami rzemieślników.
Staromiejska Wieża Mostowa
Wieże wybudował Peter Parler w 1380 roku. Prace związane z jej wystrojem były kontynuowane jeszcze w latach późniejszych. Wschodnia fasada budowli posiada bogatą dekorację rzeźbiarską. Gotycki łuk przejazdu ozdobiony jest przez 28 rozet. Nad łukiem widnieją herby ziem należących do Luksemburgów.
Na wysokości l piętra umieszczone są figury władców: Karola IV i Wacława IV, pośrodku których znajduje się posąg patrona mostu św. Wita. Natomiast na wysokości II piętra znajdują się wielkie okna, a w niszach rzeźby dwóch patronów Czech - św. Wojciecha i św. Zygmunta. Bramę wieży zamykała żelazna krata opuszczana w momentach grożącego niebezpieczeństwa.
Plac Wacława
Nazwa pochodzi od stojącego na nim pomnika św. Wacława w otoczeniu czterech patronów ziemi czeskiej. Wykonał go J. V. Myslbek - słynny rzeźbiarz czeski końca XIX wieku. W epoce średniowiecza plac służył jako targowisko i był nazywany Końskim Targiem.
Początkowo pełnił funkcje handlowe, ale z biegiem lat przekształcił się w swoistego rodzaju trybunę ludową i był świadkiem wielu wydarzeń najnowszej historii Czech. Na tym właśnie placu w 1969 roku samospalenia dokonał student Jan Palach, a w listopadzie 1989 roku miał miejsce wiec protestacyjny przeciwko brutalnym akcjom policji. Był on impulsem do Aksamitnej Rewolucji, która doprowadziła do obalenia komunizmu.
Na placu znajduje się także symboliczny pomnik pamięci ofiar reżimów totalitarnych. Teren placu zamyka gmach Muzeum Narodowego, powstały w miejscu, gdzie dawniej stała Brama Prokopa, zwana też Końską.
Kościół Marii Panny przed Tynem
W miejscu dzisiejszego kościoła, stał niegdyś kościółek romański z roku 1135, który należał do Dworu Tyńskiego. Następnie przebudowano go w stylu wczesnogotyckim, a w połowie XIV wieku, za panowania Jana Luksemburskiego, ustąpił miejsca nowej świątyni, którą ostatecznie wykończono na początku XVI stulecia.
Wieże kościoła nakryte są ostrymi hełmami z czterema wieżyczkami. Między wieżami znajduje się monumentalny późnogotycki szczyt. Dawniej w jego wnękach znajdował się husycki kielich i posąg Jerzego z Podiebradów. Kościół należał do świątyń z zakorzenioną tradycją reformatorską. W jego wnętrzu głosili kazania poprzednicy Jana Husa: Konrad Waldhauser, Jan Milic z Kromehza i Thomas Munzer.
Na uwagę zasługuje, mistrzowsko wykonany, północny portal kościoła, będący dziełem warsztatu Parlera. We wnętrzu świątyni znajduje się m.in. nagrobek astronoma Tycho de Brahe.
Ratusz Staromiejski
W ratuszu znajduje się słynny Orloj, kurantowy zegar astronomiczny. Został wykonany w 1410 roku przez zegarmistrza Mikulaśa z Kadania i astronoma Jana Śindela. Następnie w 1490 roku był przebudowany. Figurki apostołów, które co godzinę ukazują się w okienkach zegara, zainstalowano dopiero w XVII wieku.
W XIX stuleciu dokonano jego gruntownej naprawy oraz umieszczono nową tarczę kalendarzową (dzieło czeskiego malarza Josefa Manesa). Orloj oprócz godzin pokazuje lata, miesiące i dni. Wskazuje wschód i zachód Słońca i jego położenie w kolejnych znakach zodiaku.
Wyszehrad
Vyehrad czyli wzgórze na prawym brzegu Wełtawy. Według legendy była to siedziba legendarnego czeskiego władcy Kroka. Od X wieku Wyszehrad stał się, drugim obok Hradczan, miejscem rezydowania władców czeskich. Za panowania Wratysław II był nawet główną siedzibą wspomnianego władcy. W tym okresie wzniesiono rotundę św. Marcina oraz kościół św. Piotra i Pawła, przy którym mieści się dziś cmentarz. Na nim znajdują się groby najwybitniejszych osobistości Czech.
Z biegiem lat wzgórze traciło na znaczeniu na rzecz Hradczan. Karol IV Luksemburski włączył Wyszehradzki Zamek w mury Pragi. W czasie powstania husyckiego zamek został splądrowany i zburzony. Według legendy gdy protestanci wyciągnęli z kościoła św. Piotra i Pawła kamienny relikwiarz św. Longina i wrzucili go do Wełtawy, zdarzył się cud. Trumna unosiła się na wodzie, a relikwie opadły na dno. Następnie miały zacząć się zapadać w głąb, tworząc u stóp wyszehradzkiej skały bezdenną otchłań.
Za panowania Habsburgów wzgórze służyło jako garnizon. W XX wieku odrestaurowano oba kościoły, a wzgórze przekształcono w miejski park otoczony resztkami austriackich fortyfikacji.
Tańczący dom
Ten awangardowy budynek projektu Vlado Milunića i Franka Gehry usytuowany jest na prawym brzegu Wełtawy. Powstał on w 1997 roku. Nazwa budynku pochodzi od jego kształtu, który przypomina sylwetki tańczącej pary. Mimo nowoczesnego wyglądu dom dobrze komponuje się w otaczającą go XIX-wieczną i secesyjną architekturę. Nazywany jest niekiedy "Ginger i Fred".
Wzgórze Petřín
W pobliżu Hradczan, na lewym brzegu Wełtawy znajduje się wzgórze Petřín pełne ogrodów i parków. Z okazji praskiej Wystawy Światowej w roku 1891, zagospodarowano wspomniany teren budując m.in.:. kolejkę linową, wieżę widokową (powstałą na wzór paryskiej wieży Eiffla) oraz Labirynt Luster. Natomiast atrakcją turystyczną, pochodzącą jeszcze z czasów panowania Karola IV, jest Mur Głodowy. Był on wybudowany z polecenia wspomnianego władcy, aby dać pracę ofiarom klęski głodu, która miała miejsce w XIV wieku.
Josefov
Josefov, położony w centralnej części Pragi, był niegdyś dzielnicą żydowską. Warto zwiedzić m.in. stary cmentarza żydowski, gdzie na wielkim obszarze znajduje się 12 000 nagrobków, w tym grób twórcy Golema, rabbiego Lowa. Jak również Synagogę Staronową z XIII wieku, która jest rzadkim przykładem nienaruszonej średniowiecznej bożnicy oraz rokokowy Ratusz Żydowski (XVIII w.) z zegarem odmierzającym czas w przeciwną stronę.
Loreta
Loreta to sanktuarium pielgrzymkowe usytuowane na Palcu Loretańskiem. Powstało w 1626 roku z fundacji Kateriny z Lobkovic. Sercem klasztoru jest Santa Casa (Święty Dom). Według wierzeń anioły w cudowny sposób przeniosły dom Matki Boskiej z Nazaretu do Loreto koło Ankony. W okresie kontrreformacji, gdy Habsburgowie starali się nawrócić swoich poddanych, wykorzystali wspomnianą legendę, rozkazując wybudowanie replik Santa Casa w całym kraju. Najładniejszą z nich stała się Loreta.
Na przestrzeni wieków sanktuarium przekształciło się w kompleks złożony z budynków z kilkoma kaplicami, klasztornymi krużgankami i kościołem Narodzenia Pańskiego. Nad sanktuarium góruje wczesnobarokowa wieża z kurantem, który co godzinę wygrywa hymn ku czci Matki Boskiej.
Wewnątrz Domku Loretańskiego znajduje się drewniana rzeźba przedstawiająca Czarną Madonnę z Dzieciątkiem, a w kościele Narodzenia Pańskiego na uwagę zasługują freski Vaclava Vavrinca Reinera.
Pomnik Jana Husa
Przed kościołem Tyńskim znajduje się pomnik Jana Husa, bohatera czeskiego religijnego ruchu reformatorskiego. Rzeźbę wykonał Ladislav Saloun w 1915 roku, w 500 rocznicę męczeńskiej śmierci reformatora. U podstawy monumentu widnieją słynne słowa Husa "Pravda vitezi"(Prawda zwycięży).
Wyspa Kampa
Kampa jest wysepką na Wełtawie, którą nazywa się czasem "Praską Wenecją". Od Małej Strany oddziela ją odnoga rzeki Certovka (Czarci Potok). Przez stulecia przepływająca tędy woda napędzała koła nieczynnych już młynów wodnych. Podwójny ciąg schodów łączy wyspę z Mostem Karola. |
|
|
|